میراث بی پایانِ ایران در «گردشگری ادبی»

به گزارش شوش‌پلاس از برنا، چهارمین روز از هفته گردشگری با عنوان «ایران، سرای اندیشمندان و مفاخر فرهنگی - ادبی» نامگذاری شده، عنوانی که به خوبی می‌تواند ظرفیت گردشگری ادبی در ایران را به مردم جهان نشان دهد.

پیوند گنجینه های ادبی به صنعت گردشگری می‌تواند گردشگران داخلی و خارجی زیادی را به سوی شهرهای هدف بکشاند اما با وجود ظرفیت های بی شمار در کشورمان، هنوز هم گردشگری ادبی صنعتی نوپا محسوب می‌شود و تورهای گردشگری و فرهنگی چندان به این موضوع نمی‌پردازند، آن هم در شرایطی که بنا بر آمار سازمان جهانی گردشگری، بودجه ای که مردم دنیا برای مسافرت و تفریح اختصاص داده اند سه برابر بودجه ای است که دولت ها صرف امور دفاعی و امنیتی می‌کنند، این رقم ۱۱ درصد درآمد ناخالص (GDP) کل جهان است.

لزوم توجه جدی به گردشگری ادبی

این در حالی که کارشناسان تأکید دارند که با توجه به برنامه ریزی ها و سرمایه گذاری هایی که طی چند سال اخیر برای توسعه صنعت گردشگری صورت گرفته، لازم است گردشگری ادبی به صورت جدی در دستور کار سیاست گذاران و طراحان برنامه ها قرار گیرد

فارغ از گردشگرانی که به صورت معمول از میراث ادبی بازدید می‌کنند، افرادی هم هستند که به دلیل علاقه به یک نویسنده، اثر یا فضای ادبی راهی شهرهایی می‌شوند که به مقصد گردشگری ادبی معروف هستند،‌ در این نوع از گردشگری، افراد با محل تولد و تدفین ادیبان، موزه‌های ادبی و سایر مکان‌های مرتبط با نویسندگان و آثار ادبی آشنا می‌شوند.

مقاصد گردشگری ادبی در ایران

بسیاری از مردم، اصفهان و شیراز را به واسطه قرار گرفتن آرامگاه حافظ و سعدی، مقصدگردشگری ادبی می‌دانند اما منطقه یوش (محل تولد نیما یوشیج)، تبریز به دلیل وجود خانه شهریار،‌ نیشابور به واسطه مقبره خیام، همدان به دلیل وجود مقبره باباطاهر و مشهد به واسطه مقبره فردوسی جزو مهم ترین مقاصد گردشگری ادبی در کشور به شمار می‌روند که هر کدام به تنهایی می‌توانند قطب گردشگری ادبی در کشور باشند.

البته دلیل اینکه شهری مثل اصفهان بیشتر در این زمینه سرآمد شده،‌ وجود یکصد هزار مقبره در تخت فولاد اصفهان است که در میان آنها ۸۵۰ فقیه و عالم، ۱۲۰ واعظ و سخنور، ۲۳۰ شاعر، ۱۲۰ هنرمند، ۲۰ حکیم و فیلسوف، ۷۵ دانشمند، ۲۰ بانوی دانشمند، ۵۵ نویسنده و روزنامه نگار، هفت هزار و ۷۰۰ شهید و ۲۲۰ سردار شهید دیده می‌شود.

تحول در اقتصاد محلی با گردشگری ادبی

این گنجینه بی نظیر در صورتی که به درستی مورد توجه قرار گیرد می‌تواند منشأ درآمدزایی شود، درآمدی که نه تنها اقتصاد محلی را تکان می‌دهد بلکه در وضعیت اقتصاد کلان کشور هم تأثیر مثبتی خواهد گذاشت.

با توجه به اینکه ادبیات یکی از اجزای مهم میراث فرهنگی یک کشور محسوب می‌شود، می‌توان با توسعه گردشگری ادبی علاوه بر درآمد زایی و جذب گردشگر، از این میراث ارزشمند به نحوی شایسته نگهداری کرد.

البته در کشورهای خارجی هم این نوع گردشگری طرفداران زیادی دارد، برای مثال پاریس و لندن از جمله شهرهایی هستند که به واسطه حضور بسیاری از نویسندگان مشهور در آنجا جذابیت زیادی برای بازدیدکنندگان دارد، بدون شک تماشای خانه چارلز دیکنز نویسنده مشهور انگلیسی در لندن و یا قدم زدن در خیابان هایی که محل وقوع داستان های شرلوک هلمز بوده هر توریستی را به وجد می‌آورد.

قبرستان مشاهیر مسکو (نوودیچی) هم از جمله جاذبه های گردشگری است که به دلیل قرار گرفتن مقبره مشاهیری همچون آنتوان چخوف، یلستین، همسر استالین، گوگول، مایاکوفسکی، نیکیتا خروشچف و... گردشگران زیادی را به سمت خود می‌کشاند.

راهکاری برای توسعه گردشگری ادبی در کشور

با توجه به تاریخ کهن کشورمان و میراث ناملموس فرهنگی موجود در آن،‌ باید کاری در خور این گنجینه پربار صورت گیرد تا علاوه بر اینکه پاسخگوی نیاز علاقه مندان باشد،‌ به رونق گردشگری ادبی هم کمک کند، در این راستا تدوین برنامه های متعدد و فراهم ساختن زیرساخت های لازم می‌تواند به توسعه گردشگری ادبی کمک کند.

بدون شک با بررسی روش های مورد استفاده کشورهای فعال در عرصه حوزه گردشگری ادبی و شناسایی نقاط قوت و ضعف در این بخش،‌ می‌توان به الگویی درست برای توسعه گردشگری ادبی در کشور دست پیدا کرد.